Elysium

Clinton Shorter – District 9


Na nowy film Neilla Blomkampa przyszło nam czekać aż cztery lata. Dystrykt 9 był nową jakością. Krwawy, brutalny, ciekawie opowiedziany, niskobudżetowy a jednocześnie zachwycający efektami film SF. W moim odczuciu, razem z Avatarem i Moon, to trio przetarło szlak dla fali science-fiction, którą możemy się teraz cieszyć. Jak w porównaniu z tym wielkoekranowym debiutem wypada Elizjum?

Dystopia roku 2154 wita nas zdecydowanie większym rozmachem. Obrazek nakręcono za ponad 100 milionów, ale wygląda jak najdroższe produkcje kosztujące nawet dwa razy tyle. Jednocześnie zachowuje styl, którym zachwycał Dystrykt 9. Wszystko jest funkcjonalne, brudne, zużyte i pokryte kurzem. Egzoszkielet w którym ugania się Matt Damon jest krwawo wwiercony w jego kości, futurystyczne pojazdy pokryte są graffiti, a porządku pilnują humanoidalne roboty wyglądające na wnuki współczesnych maszyn Boston Dynamics. Ziemia przyszłości przypomina wielki, zrujnowany Meksyk. Inaczej wygląda tytułowe Elizjum, gdzie dominuje elegancja i przepych na wewnętrznej powierzchni kosmicznego torusa. W jego trybach natomiast tylko miejscami czuć sterylność - większość wnętrz zaprojektowano z przekonującą funkcjonalnością, którą można znaleźć chyba tylko u Camerona.

Tym razem Blomkamp nie kombinuje już z ciekawą formułą found footage, zamiast tego dostajemy klasyczną narrację. I tu leży największa słabość filmu, czyli boleśnie tandetne scenki zawiązujące całość w prologu i finale. Przyznam jednak, że obawiałem się, że takich elementów będzie więcej. Nie było, a dzięki całej reszcie z łatwością łyknąłem te momenty, włącznie z końcówką tak naiwną, że aż popadającą w komizm.Tak więc zostaliście ostrzeżeni – są momenty w Elysium, które mogą wywołać niezamierzony śmiech lub zażenowanie. Przez większość czasu jednak mamy do czynienia z dynamicznym i wciągającym filmem akcji. Można mieć ogromne wątpliwości co do wiarygodności wykreowanej sytuacji – biedna Ziemia i bogata enklawa w kosmosie. Trzeba jednak przyznać, że fabułę skonstruowano bardzo dobrze. Trailer jasno przedstawiał sytuację – główny bohater ulega wypadkowi i jedynym ratunkiem dla niego jest aparatura medyczna na Elizjum. Film jednakże ciekawie uatrakcyjnia i komplikuje tę sytuację, co chwila podnosząc stawki, dodając kolejne przeszkody na drodze bohatera, które mają jednak swoje uzasadnienie.

Szkoda, że część scenografii, efektów specjalnych i scen akcji marnuje się przez kompletnie roztrzęsioną kamerę. Nigdy nie lubiłem takich zabiegów choć rozumiem, że czasem dodaje to realizmu, ale tu można odnieść wrażenie, że kamerzysta cierpiał na Parkinsona a czasem do tego dochodził atak epilepsji. Ładnym, choć chwilami roztrzęsionym obrazkom towarzyszy całkiem niezły soundtrack debiutującego Ryana Amona.

Na koniec kilka słów o postaciach – nie są tak przerysowane jak straszą niektórzy recenzenci, ale na próżno szukać w nich jakiejś głębi. Jodie Foster nie ma okazji by zabłysnąć - głównie zaciska usta, Matt Damon sami wiecie... bardzo fajny, mały występ zalicza William Fichtner. Jedynym przerysowanym bohaterem jest Kruger, grany przez Sharlto Copley’a, którego odkrył właśnie Blomkamp. Jednak jego przerysowanie to największa zaleta – jest tak porąbany, że aż miło.

I tak to wygląda. Przyznam, że kończąc tekst mam trochę gorszą opinię o filmie niż gdy wczoraj wychodziłem z kina. Wady są dość wyraźne, ale nie mam najmniejszych wątpliwości, że chętnie zobaczę ponownie Elysium i będę wyczekiwał kolejnego SF utrzymanego w takiej stylistyce - grim and gritty, pełnej przekonującego designu. Mam nadzieję, że film dobrze się sprzeda mimo kategorii wiekowej R i dostaniemy więcej filmów, gdzie scenarzysta i reżyser nie mają nałożonego kagańca.